maandag 31 oktober 2011

'De dag en de nacht' te zien op de tentoonstelling!

Gust van de Wall Perné, De dag en de nacht, 1911. Aquarel. Particuliere collectie.

De aquarel De dag en de nacht of De dag die de nacht verdrijft die Gust van de Wall Perné in december 1911 (vlak voor zijn overlijden) tentoonstelde bij Sint Lucas, zal deel uitmaken van de tentoonstelling in CODA. Het werk is op de valreep getraceerd en beschikbaar gesteld als bruikleen. Wij zijn natuurlijk zeer verheugd deze mooie en bijzondere schildering, waarover laatst nog een artikel verscheen op deze blog (lees hier terug), te kunnen exposeren.

zondag 30 oktober 2011

Intekenen op Van de Wall Perné-boek


Vanaf nu kan er ingetekend worden op een exemplaar van het boek 'Gust van de Wall Perné - Nieuwe Kunst rond 1900', geschreven door Annemiek Rens. Als extraatje is er een niet eerder uitgegeven woudsprookje toegevoegd, geschreven en geillustreerd door Van de Wall Perné zelf, en ter beschikking gesteld door het Drents Museum Assen. 
Het boek (hardcover, slechts 12,95) is prachtig vormgegeven door Pat Belgers (Trillendhuis) en verschijnt op 5 november a.s., gelijktijdig met de tentoonstelling.


Interesse? 
Intekenen kan via pr@coda-apeldoorn.nl o.v.v. naam, adres en aantal exemplaren. 
Klik hier voor een preview

Afbeelding: Beeldmerk 'Freyer' uit De Edda, 1911. Collectie CODA

Sneak preview tentoonstelling 'Gust' IV

Gust van de Wall Perné, De dag en de nacht, 1911. Aquarel. Collectie onbekend.

Op de tentoonstelling van kunstenaarsvereniging Sint Lucas in december 1911 was Gustaaf van de Wall Perné (1877-1911) vertegenwoordigd met slechts één werk: een aquarel met de titel 'De dag en de nacht'. Een grote zwarte vogel, symbool voor de nacht, wordt vooruit gedreven door een witte vogel: de dag. Waar de donkere vogel schaduwen over het land werpt, brengt de witte het licht. Aan land staat de mens, nietig en klein ten opzichte van dit grootse schouwspel van de natuur. Het werk is een typisch voorbeeld van Van de Wall Perné's kunst die iets van het symbolisme en de neo-romantiek in zich heeft. De kunstenaar kwam uit tegen het l'art pour l'art-principe. Kunst moest diepgang en betekenis hebben volgens hem. Met gelijkgestemden richtte hij in 1911 de vereniging van Kunstenaren der Idee op, zij hadden dat najaar juist hun eerste tentoonstelling gehad. 

Enkele dagen na de opening van de tentoonstelling bij Sint Lucas overleed Van de Wall Perné plotseling aan een bloedvergiftiging door loodverf. Hij was slechts 34 jaar jong en stond aan het begin van een veelbelovende carrière als kunstenaar en kunstnijveraar. N.H. Wolf, hoofdredacteur van het toonaangevende blad De Kunst, waarvoor Van de Wall Perné ook schreef, meldde in een herdenkingsartikel: "De symboliek van deze teekening [de dag en de nacht] is helaas niet op den kunstenaar zelf van toepassing. Hem ging nu juist het licht op. Hij was, zoo lijkt het ons, juist gekomen waar hij zijn wilde. En nu komt de Nacht... Onverwachts is die Nacht gekomen: niemand had hem verwacht. Zóó gauw..."[1] Van de Wall Perné was een graag gezien man in de Amsterdamse kunstenaarswereld van dat moment. Zijn begrafenis werd dan ook bezocht door talloze schilders en andere kunstenaars. 

Het is deze winter precies honderd jaar geleden dat deze talentvolle, maar vergeten kunstenaar plotseling stierf. Het oeuvre dat hij in ruim tien jaar opbouwde is ongelofelijk veelzijdig en uitgebreid. Het omvat niet alleen schilderijen, maar ook boekbanden, illustraties, ex libris, meubels, reformkleding en weefkunst. Als gastconservator werk ik aan een tentoonstelling in CODA Museum Apeldoorn die voor het eerst sinds zijn overlijden een groots overzicht biedt van Van de Wall Perné's bijzondere oeuvre. Daarbij verschijnt een prachtig vormgegeven monografie over de kunstenaar met als extraatje een nog niet eerder uitgegeven woudsprookje van de hand van Van de Wall Perné met prachtige kleurenillustraties.

Dit blog biedt alvast een serie voorproefjes op de tentoonstelling die te zien is vanaf 5 november 2011 t/m 26 februari 2012. Meer informatie: http://www.coda-apeldoorn.nl/tentoonstellingen/coda-museum/verwacht/gust-van-de-wall-perne/

[1] N.H. Wolf, ‘Gust. F. van de Wall Perné’, De Kunst (1912) (1 januari), pp. 197-200.

Sneak preview tentoonstelling 'Gust' III


Dit prachtige ex libris van Gust van de Wall Perné (1877-1911) verwijst letterlijk naar de naam van de opdrachtgever F.W. Craandijk. De vormgeving kenmerkt zich door eenvoud en is speels doordat 'Craan' (afgebeeld als kraanvogel) en 'Dijk' in woord en in beeld met elkaar verbonden worden.

Over Frederik Willem Craandijk (1862-1934) is niet veel bekend, maar uit de informatie die ik zo één-twee-drie kan vinden, kan worden opgemaakt dat hij schrijver was van historische boeken. Die zijn uitgegeven bij onder andere J.H. de Bussy, waar onze Gustaaf enkele jaren werkte. Ook was hij natuurliefhebber en hield zich bezig met het opzetten van een streekmuseum voor natuurlijke historie in het Twentse Denekamp. Maar het belangrijkste gegeven is natuurlijk dat hij de zoon is van Jacobus Craandijk (1834-1912): de predikant die natuurwandelingen door heel Nederland maakte en daarover publiceerde. Boekjes die Van de Wall Perné vast en zeker geinspireerd hebben bij zijn Veluwsche Sagen.

Dit is alweer het derde voorproefje op de tentoonstelling die ik voor CODA maak over veelzijdig kunstenaar Gustaaf van de Wall Perné. Meer info:


Sneak preview tentoonstelling 'Gust' II

“Soms kwam hij op een stille, diepe plek, en daar zag hij de waterbosschen.” (pag. 72)

Gust van de Wall Perné ontwerpt in 1905 de omslag en illustraties voor De waterkindertjes, sprookje voor een landkind: een Nederlandse bewerking door Martha van Eeden- van Vloten van het populaire Engelse kinderboek van Charles Kingsley. Van de Wall Perné's tekeningen van de onderwaterwereld tonen zijn grote liefde voor de geheimen van de natuur en zijn een mooi voorbeeld van zijn illustratiekunst.

The Waterbabies verschijnt aanvankelijk als serie in Macmillan's Magazine (1862-1863) en is zó geliefd dat het al snel in boekvorm wordt uitgegeven. Tot in de jaren twintig van de twintigste eeuw behoort het zelfs tot de meest gangbare kinderliteratuur in Engeland. Het verhaal van De waterkindertjes kenmerkt zich door de didactische moraal die centraal staat. Het landkind Tom wordt voor zijn wandaden gestraft en verandert in een waterkind. Door allerlei opdrachten te vervullen moet hij bewijzen zijn les geleerd te hebben alvorens hij zijn menselijke vorm weer terugkrijgt en verenigd kan worden met zijn upperclass-vriendinnetje Ellie. Kingsley vestigt in zijn boek de aandacht op het probleem van de grootschalige kinderarbeid van zijn tijd (de hoofdpersoon is een jong schoorsteenvegertje) maar tegelijkertijd speelt ook het thema van de Christelijke verlossing een grote rol. Daarnaast is in het verhaal indirect de invloed van de destijds nieuwe evolutietheorie van Charles Darwin zichtbaar. Kingsley's bestseller is een kinderboek dat de heersende discussies en problematiek van zijn tijd weerspiegelt. Door de vele Victoriaanse vooroordelen in het boek over Joden, zwarten, Amerikanen en Katholieken, raakt het boek echter in de loop van de twintigste eeuw zijn succes kwijt. De afgelopen jaren is er in Engeland nieuwe aandacht voor het verhaal door een radioserie van de BBC in 1998 en een toneelstuk uit 2003.


Bronnen:
- Charles Kingsley (Nederlandse bewerking door M. van Eeden-van Vloten en met illustraties van Gust van de Wall Perné), De waterkindertjes, sprookje voor een landkind, Amsterdam 1905.
N.B.: Er is eveneens een uitgave met tekeningen van Bernardina Midderigh Bokhorst.


Vanaf november is in CODA Museum Apeldoorn de tentoonstelling 'Gust' te zien waarin voor het eerst een groot overzicht van het werk van de kunstenaar Gustaaf van de Wall Perné (1877-1911) getoond wordt. We herdenken zijn honderdste sterfjaar en willen opnieuw de aandacht vestigen op het bijzondere en omvangrijke oeuvre van deze vroeggestorven en grotendeels vergeten kunstenaar. In de aanloop naar deze expositie geef ik een aantal voorproefjes op de kunst van Van de Wall Perné en de vele disciplines die hij beoefende.
Kijk voor meer informatie op:

Sneak preview tentoonstelling 'Gust'


Als gastconservator werk ik momenteel voor CODA Museum Apeldoorn aan een overzichtstentoonstelling van werk van de kunstenaar Gust van de Wall Perné (1877-1911). Precies honderd jaar geleden stierf Gustaaf op 34-jarige leeftijd plotseling aan een verfvergiftiging. Hij was in de bloei van zijn leven en begaf zich als kunstenaar in de wereld van boekbanden, schilderkunst, illustratie, grafiek, ex libris, meubelontwerp, reformkledij, theaterdecors, weefkunst, schreef sagen en werkte als docent. Daarnaast was hij zeer actief in de Amsterdamse kunstwereld als vice-voorzitter van vereniging Sint Lucas, bestuurslid van de Vereniging ter Verbetering van Vrouwenkleding, schrijver voor De Kunst en exposant bij Arti et Amicitiae, om maar wat te noemen. Zijn inspiratie haalde Gust. op zijn geboortegronden van de Veluwe waar hij een zomerhuis had.

In dit blog de komende maanden voorproefjes op deze bijzondere tentoonstelling met vandaag één van de prachtige boekbanden die Van de Wall Perné ontwierp.